Groenhuijsen over maatschappelijke trends bij Master Public Health

Datum: 16 okt '18

Half oktober 2018 vertelde Hans Groenhuijsen, trendwatcher, aan deelnemers aan de Master Public Health over trends in de maatschappij in de komende jaren. Hij begon zijn betoog met het uitleggen van wat hij doet: “het voorspellen van de toekomst kan niemand, maar je kunt wel een voorstelling van de toekomst maken. Daarbij past ook enige nuance over de onvoorstelbaarheid van die toekomst. We hebben de neiging het verleden te zien als iets ‘glads’, zonder veel chaos en de toekomst als een revolutie, met veel chaos en onzekerheid. Dat is natuurlijk niet helemaal het geval.”

Glas

Een van de grote uitdagingen in de (nabije) toekomst is volgens Hans het gebruik (of misbruik) van energie. De bevolking is toegenomen en het gebruik van energie per hoofd van de bevolking ook en dat stelt ons voor een grote uitdaging. Hans laat zien dat als we op de huidige voet verder gaan, we 3,5 aardbol nodig hebben om ons van de nodige energie te voorzien.
De optimisten denken dat het allemaal wel zal loslopen en dat de technologie zich zo snel ontwikkelt dat we op tijd een oplossing hebben. De pessimisten denken dat we dit probleem niet meer in de hand hebben. Anders gezegd: het glas is half vol of half leeg. Hoewel een half leeg glas volgens Hans niet bestaat. Dit is namelijk voor de helft gevuld met vloeistof en voor de andere helft met lucht. Daar klampen de realisten onder ons zich dan maar aan vast.

Politiek leiderschap

Een thema dat hiermee samenhangt is politiek leiderschap. Vrijwel alle politiek leiders en leiders van bedrijven zijn het er in woord over eens dat er iets moet gebeuren en dat het klimaatakkoord van groot belang is. Maar het eigenbelang weegt in de praktijk toch vaak zwaarder. Het klimaat is daarbij een ontembaar probleem. Een beter klimaat gaat ons enkele miljarden per jaar kosten en de baten zijn onzeker, moeilijk te meten en liggen in de verre toekomst. De vraag is dan ook wie dat gaat betalen en wie er uiteindelijk profijt van heeft. Het profijt is vrijwel niet terug te rekenen naar individuen.

Hans ziet hierbij nog een trend: het verleggen van politieke verantwoordelijkheid naar het individu. Klimaat zou een gezamenlijke en politieke verantwoordelijkheid moeten zijn, maar die verantwoordelijkheid wordt bij het individu gelegd: zij moeten minder douchen, minder met het vliegtuig op vakantie gaan en zonnepanelen aanschaffen.

Hans vertelde over meer trends: de nadruk op collectiviteiten, technologische ontwikkelingen zoals deep learning, augmented reality, de doorontwikkeling van 3D-printers, de macht van de ‘frightful five’.
Deloitte en Touche beschrijven 35 ontwikkelingen en 10 trends of verhalen die aan de basis staan van de veranderende maatschappij: ‘empowerment, polarization, hyperconnectivity, disengagement, aging, dematerialization, scarcity, blurring boundaries, erosion of government, displacement’ ….. Dit zijn ontwikkelingen die alle organisaties (in de publieke sector) aangaan.

Meer hierover lezen? Klik op 10 megatrends die van vitaal belang zijn voor robuust beleid.